బడ్జెట్​ ఆర్థిక సర్వే అంశాలు

నా తెలంగాణ, న్యూ ఢిల్లీ: శనివారం సమర్పించబోయే 2025–26 బడ్జెట్​ అంశాలతో కూడిన నివేదికను శుక్రవారం కేంద్ర ఆర్థిక శాఖ మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్​ పార్లమెంట్​ స్పీకర్​ ఓం బిర్లాకు సమర్పించారు. నివేదికలోని పలు అంశాలు ఈ విధంగా ఉన్నాయి.

– 2026లో 6.3-6 శాతం నుంచి 8 శాతం వృద్ధి అంచనా. ప్రభుత్వం వివిధ కార్యక్రమాలు, ద్రవ్య విధాన చర్యల కారణంగా భారతదేశంలో రిటైల్ ద్రవ్యోల్బణం 2024లో 5.4 శాతం నుంచి 2025 ఏప్రిల్ నుంచి డిసెంబర్ వరకు 4.9 శాతానికి తగ్గించాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు.

– బలమైన ఆర్థిక వ్యవస్థ, స్థిరమైన ప్రైవేట్ రంగం భారత ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రాథమిక అంశాలు బలంగా ఉన్నాయని ఆర్థిక సర్వేలో పేర్కొన్నారు. 

– అధిక ప్రజా మూలధన వ్యయం, వ్యాపార అంచనాలను మెరుగుపరచడం పెట్టుబడి కార్యకలాపాలను వేగవంతం చేస్తుందని భావిస్తున్నారు.

– 2025 ఆర్థిక సంవత్సరం నాలుగో త్రైమాసికంలో కూరగాయల ధరలు కాలానుగుణంగా తగ్గుదల, ఖరీఫ్ పంటల రాకతో ఆహార ద్రవ్యోల్బణం తగ్గే అవకాశం ఉంది. ఆహార పదార్థాల బఫర్ స్టాక్‌ను పెంచడం, బహిరంగ మార్కెట్‌లో ఆహార పదార్థాలను విడుదల చేయడం, సరఫరా కొరత ఏర్పడితే దిగుమతులను సడలించడం వంటి ప్రభుత్వ పరిపాలనాపరమైన చర్యలు ద్రవ్యోల్బణాన్ని స్థిరంగా ఉంచడంలో సహాయపడతాయని పేర్కొన్నారు. 

– 2026 ఆర్థిక సంవత్సరానికి భారతదేశ ఆర్థిక అవకాశాలు సమతుల్యంగా ఉన్నాయి. వృద్ధికి భౌగోళిక, రాజకీయ, వాణిజ్య అనిశ్చితులు కూడా ఉన్నాయి. గ్లోబల్ సమస్యలను ఎదుర్కోవడానికి వ్యూహాత్మక, విధానపరమైన నిర్వహణ, దేశీయ రంగాలను బలోపేతం చేయడం అవసరం. 

– అట్టడుగు నిర్మాణ సంస్కరణలు, నిబంధనల ద్వారా భారతదేశం ప్రపంచ పోటీతత్వాన్ని మెరుగుపరుచుకోవాల్సిన అవసరం ఉంటుంది. 

–  అనేక దేశాల్లో ద్రవ్య విధానాన్ని కఠినతరం చేసినప్పటికీ, ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో పరిస్థితి అనుకూలంగానే ఉంది. ఈ పరిస్థితి 2024, ప్రస్తుత సంవత్సరానికి అనుకూలమైన ప్రధాన ద్రవ్యోల్బణాన్ని ప్రతిబింబిస్తుంది. బ్రెజిల్, ఇండియా, చైనా వంటి వర్ధమాన ఆర్థిక వ్యవస్థ దేశాలలో ఆహార ధాన్యాల ఉత్పత్తిలో మార్పుల కారణంగా ప్రపంచ ఆహార ద్రవ్యోల్బణం అదుపులో ఉంది. 

– 2026లో అధిక వస్తువుల ధరల నుంచి ద్రవ్యోల్బణం ప్రమాదాలు పరిమితంగా కనిపిస్తున్నప్పటికీ, భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతలు ఇప్పటికీ ప్రమాదాలను కలిగించేలా ఉన్నప్పటికీ వాటిని ఎదుర్కొనే చర్యలు తీసుకుంటాం. 

– పారిశుద్ధ్యం, ఇన్ఫర్మేషన్ అండ్ కమ్యూనికేషన్ టెక్నాలజీ లభ్యతతో సహా ప్రాథమిక సౌకర్యాలలో గణనీయమైన మెరుగుదల ఉంది. ఇది పాఠశాల మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధిలో సానుకూల ధోరణిని చూపిస్తుంది. 

– పప్పుధాన్యాలు, నూనెగింజలు, టమోటాలు, ఉల్లిపాయల ఉత్పత్తిని పెంచేందుకు వాతావరణ అనుకూల రకాలను అభివృద్ధి చేసేందుకు కేంద్రీకృత పరిశోధనలు అవసరం. పెరుగుతున్న ఆహార ధరలను పర్యవేక్షించడానికి రైతులకు మెరుగైన వ్యవసాయ అభ్యాస శిక్షణ, అధిక-పౌనఃపున్య ధరల పర్యవేక్షణ డేటాను కూడా ఆర్థిక సర్వే సూచించింది.